ทุกคนคงทราบกันดีว่าสกุลเงินดิจิตอลเป็นระบบการจ่ายเงินแบบ peer to peer ซึ่งทำให้ผู้ใช้ไม่ต้องพึงคนกลางในการรับส่งเงินระหว่างกัน และผู้ที่เป็นคนยืนยันธุรกรรมเหลานั้นก็คือนักขุดทั้งหลายนั่นเอง ซึ่งกลไกเหล่านี้ทำให้ปัญหาเรื่อง censorship การฉ้อโกงรูปแบบเดิมๆ การพิมพ์แบงค์ของธนาคาร และระบบเศรษฐกิจที่มีแต่หนี้ ซึ่งเคยทำให้ระบบเศรษฐกิจ crash มาแล้วในปี 2008 ปัญหาเหล่านี้ทำให้นำไปสู่การสร้างเหรียญดิจิตอลที่ชื่อว่า bitcoin ขึ้นมา
อย่างไรก็ตามเราเริ่มจะห่างไกลจากจุดประสงค์ของ bitcoin มากขึ้นเรื่อยๆ หรือคือการกระจายอำนาจสู่ผู้ครองเหรียญ แต่เรากลับมอบความไว้วางใจใน bitcoin ของเราให้กับบุคคลที่สาม ก็คือตลาดการซื้อขายแลกเปลี่ยนแบบ centralized ที่เราใช้อยู่นั่นเอง
ตลาดซื้อขายแลกเปลี่ยนแบบ Centralized ผู้ใช้งานสามารถเข้าถึงได้ง่าย และมีฟังก์ชั่นหลายอย่าง เช่น margin trading หรืออาจจะรับประกันเงินของเราด้วย แต่อย่างไรก็ตามเรื่องความปลอดภัยเป็นสิ่งที่ไม่สามารถมองข้ามได้เลย ซึ่งการแฮคไม่ได้เป็นสิ่งแปลกเลยสำหรับโลกของ cryptocurrecy จากที่เว็ปใหญ่ๆถูกแฮค อย่างที่ผ่านมาเช่น Bitfinex หรืออย่างกรณี Mt.Gox ที่โดนแฮคไปเป้นจำนวนมากถึงขั้นล้มละลาย ซึ่งส่งผลกระทบรุนแรงต่อตลาดอย่างมาก
อย่างไรก็ตามเราก็ยังคงต้องแลกเปลี่ยนสกุลเงินที่เรามีอยู่ดี เนื่องจากในปัจจุบันมีทั้งสินค้า และบริการที่ไม่สามารถแลกโดย bitcoin หรือเหรียญอื่นๆได้ คนส่วนใหญ่จำเป็นต้องแลกกลับมาเป็นเงิน fiat และนำออกไปใช้จ่าย แล้วทีนี้เราจะหาตลาดที่ไม่ถูกควบคุมโดยคนกลางได้ยังไงละ? คำตอบก็คือ decentralized exchanges
Decentralized Exchange คืออะไร ?
เป็นตลาดซื้อขายที่ไม่ทำหน้าที่เป็นคนกลางระว่างผู้ซื้อ และผู้ขาย แต่จะเป็นลักษณะ peer to peer คือให้ผู้ใช้งานซื้อขายกันได้โดยตรงเลยผ่านกระบวนการอัตโนมัติ ระบบนี้สามารถทำได้โดยการสร้าง Proxy tokens(สินทรัพย์ของเหรียญดิจิตอลที่เป็นตัวแทนเงิน fiat หรือ สกุลเงินดิจิตอลอื่นๆ) หรือ จะเป็นสินทรัพย์อื่นๆ หรือผ่าน decentralized multi-signature escrow system
ข้อดี
- ไว้ใจได้มากกว่าตลาดซื้อขายแบบ centralized เนื่องจากผู้ใช้งานถือเงินไว้ในกระเป๋าของตัวเอง ไม่ใช่กระเป๋าของ exchange
- ผู้ใช้งานไม่จำเป็นต้องเปิดเผยประวัติส่วนตัว เว้นกรณีที่เกี่ยวข้องกับการโอนเงินผ่านธนาคาร ซึ่งในกรณีนี้ข้อมูลส่วนตัวของเราก็จะถูกเปิดเผยแค่เฉพาะกับบุคคลที่กำลังขายหรือซื้อจากเราเท่านั้น
- Host ของ decentralized exchange จะถูกกระจายผ่านหลายๆ nodes ทำให้เราไม่ต้องกังวลว่า sever จะล่ม
ข้อเสีย
- บาง exchange มีขั้นตอนยุ่งยาก เช่น Bitsquare ผู้ใช้งานต้อง online ไว้เพื่อ ให้คำสั่งซื้อกำหนดอยู่ในกระดาน และเพื่อให้คนมาเลือกรายการของเราได้ และผู้ใช้งานต้องมีการแสดง signal บางอย่างเพื่อเป็นการแจ้งว่าได้รับชำระเงินแล้ว
- สำหรับ margin trading, lending และ stop loss ยังไม่เปิดให้บริการใน decentralized exchange
5 อันดับ Decentralized Exchanges ที่น่าใช้มากที่สุดในขณะนี้(จัดอันดับโดย https://coinsutra.com)
1. Waves Dex
Volume การซื้อขายอันดับที่ 91 จากข้อมูลของ coinmarketcap
Volumn การซื้อขายอันดับที่ 113 จากข้อมูลของ coinmarketcap 
3. CryptoBridge Dex Volume การซื้อขายอันดับที่ 103 จากข้อมูลของ coinmarketcap
4. Bisq (aka BitSquare) Volume การซื้อขายอันดับที่ 153 จากข้อมูลของ coinmarketcap
5. Stellar Dex Volume การซื้อขายอันดับที่ 115 จากข้อมูลของ coinmarketcap 
โดยส่วนตัวแอดไม่ได้ใช้ Dex ที่ coinsutra แนะนำสักอัน 555 เพราะยังมี Volume การซื้อขายที่ค่อนข้างน้อย แต่ที่ทางเวปแนะนำอาจจะเป็นเพราะว่ามี Function ที่ค่อนข้างพร้อม และ user-friendly มากที่สุด โดยปกติแอดจะใช้ของ Etherdelta ซึ่งใช้ยากพอสมควร แถมโหลดช้าอีกตังหาก แต่อย่างไรก็ตามควรจะใช้ให้เป็นครับ เพราะทำให้เรามีโอกาสในการซื้อ/ขาย เหรียญก่อนเข้าตลาดใหญ่ๆ
ที่มา1: https://www.cryptocompare.com/exchanges/guides/what-is-a-decentralized-exchange/ที่มา2: https://coinsutra.com/best-decentralized-exchanges-dex/
